چگونه وبینار یا کلاس آنلاین برگزار کنیم؟ بدون پرداخت هزینه‌های دلاری!(+1 ترفند جالب)

وبینار یا webinar مخفف کلمه web based seminar، ترکیب دو کلمه وب و سمینار است.
احتمالاً اگر شما در حوزه آموزش فعالیت دارید با این کلمه آشنا هستید. شبیه کلاس، همایش یا سمیناری است که به‌صورت آنلاین برگزار می‌شود.
مثالی می‌زنم تا بهتر درک کنید: فرض کنید شما به دنبال کلاسی هستید که مثلاً طراحی سایت آموزشی را یاد بگیرید.
برای این کلاس هم فقط ساعت خاصی در روز وقت دارید، مثلاً 9 تا 10 شب.
دو راه دارید، یک ویدیوهای آموزشی تهیه کنید و آن‌ها را ببینید راه دوم این است که در یک وبینار شرکت کنید و به‌صورت آنلاین مبحث موردعلاقه خود را یاد بگیرید، البته این در صورتی اتفاق می‌افتد که در ساعت موردنظر شما وبیناری با موضوع دلخواهتان برگزار شود.

تقریباً وبینار برای هر نوع کسب‌وکاری می‌تواند مفید باشد. مطمئناً برای کسب‌وکارهای آموزشی می‌تواند مفیدتر باشد.
اگر کسب‌وکار دیگری هم دارید می‌توانید از وبینار برای افزایش فروش خود استفاده کنید.
مثلاً شما گیتار می‌فروشید، می‌توانید وبیناری برگزار کنید و مزیت‌ها و معایب یک گیتار خاص را عنوان کنید، نظرات مخاطبان را بشنوید، به سؤالاتشان پاسخ دهید.
در انتها هم آن محصول را به همراه یک تخفیف با مدت محدود و یا با هدیه‌ای همراه پیشنهاد دهید.

برای برگزاری یک وبینار شما به یک کامپیوتر یا لپ‌تاپ نیاز دارید، البته با تلفن همراه هم می‌توانید وبینار برگزار کنید، ولی قطعاً گزینه مناسب‌تر لپ‌تاپ یا کامپیوتر است.
شما به یک اینترنت پرسرعت هر نیاز دارید و همین‌طور به یک میکروفون و بلندگو (اسپیکر) هم نیاز دارید.
موردی دیگری که نیاز دارید یک سرویس‌دهنده وبینار است.

درواقع شرکتی است که امکان برگزاری وبینار را برای شما فراهم می‌کند.
مثلاً وقتی شما می‌خواهید سایتی راه‌اندازی کنید نیاز به فضایی دارید که اطلاعات سایت را روی آن نگه‌داری کنید تا کاربران به سایت شما دسترسی داشته باشند.
(اصطلاحاً به این فضا هاست می‌گویند)
سرویس‌دهنده وبینار هم امکانات موردنیاز مانند نرم‌افزار و فضای برگزاری وبینار (سرور) را در اختیار برگزارکننده قرار می‌دهد.
اگر از لپ‌تاپ برای برگزاری وبینار استفاده می‌کنید، میکروفون داخلی لپ‌تاپ هم می‌تواند گزینه قابل قبولی باشد، البته توصیه می‌کنم حتماً از قبل کیفیتش را چک کنید.
سرعت اینترنت برای برگزاری وبینار باید چقدر باشد؟
برای برگزاری وبینار شما به حداقل سرعت 512 کیلوبایت بر ثانیه نیاز دارید، توجه داشته باشید این سرعت آپلود شماست که اهمیت دارد، نه سرعت دانلود.
اگر می‌خواهید تصویر خودتان را نیز با مخاطبان به اشتراک بگذارید، نیاز است به‌سرعت بیشتر است. حدود یک مگابایت برای این کار کافی است.

اغلب سرویس‌دهنده‌های وبینار این امکانات را به شما ارائه می‌دهند.
شما می‌توانید صفحه کامپیوتر خود را با کاربر به اشتراک بگذارید، حالا این صفحه می‌تواند محیط یک نرم‌افزار مانند پاورپوینت، مرورگر، فتوشاپ و یا هر نرم‌افزار کامپیوتری دیگری باشد.
این امکان را به شما می‌دهند تا بتوانید صدا و تصویر (ویدیویی از خودتان مثلاً با وب کم) با کاربران به اشتراک بگذارید.
می‌توانید از تخته وایت برد (یا تخته‌سیاه) استفاده کنید.
می‌توانید فایل‌های خود را با کاربر به اشتراک بگذارید مثلاً فایل نصب یک نرم‌افزار و یا فایل PDF ارائه شما در وبینار.
و نهایتاً بخش چت وبینار و بخش اجازه گرفتن (شخصی دستش را بلند می‌کند و مدرس اجازه می‌دهد سؤالی را به‌صورت صوتی یا ویدیویی بپرسید) که این امکان را به شما می‌دهد که با کاربران در ارتباط باشید و به سؤالاتشان پاسخ دهید.
بعضی از سرویس‌دهندگان وبینار هم امکانات چون نظرسنجی، پرسش و پاسخ و … را به شما ارائه خواهند داد. (عمومی نیست)
سرعت اینترنت کاربران (شرکت‌کنندگان در وبینار) چقدر باید باشد؟
برای شرکت در وبینار سرعت دانلود شما اهمیت دارد، این سرعت اگر در حدود 1 مگابایت باشد خوب است.

برای برگزاری وبینار رایگان روش‌های مختلفی وجود دارد، یک سایت خوب برای این کار clickmeeting.com است که این امکان را به شما می‌دهد که به مدت یک ماه رایگان عضو شوید و وبینارهایی تا سقف 25 شرکت‌کننده را به‌صورت رایگان برگزار کنید.
پس چرا معطل هستید، همین حالا در این سایت عضو شوید و اولین وبینار خود را برگزار کنید.

برای برگزاری وبینار می‌توانید از موبایل هم استفاده کنید اما قطعاً بسیاری از امکانات را نخواهید داشت.
توصیه می‌کند تا زمانی که مجبور نیستید از موبایل استفاده نکنید اما اگر مجبور شدید می‌توانید وبینارتان را برگزار کنید، فقط امکانات محدودتری خواهید داشت.

شرکت‌کنندگان در وبینار می‌توانند با کامپیوتر یا تلفن همراه خود در وبینار شرکت کنند. البته در بعضی موارد نیاز به نصب نرم‌افزاری روی سیستم دارید که بتوانید در وبینار شرکت کنید.
این مورد به نوع پلتفرمی که وبینار بر بستر آن برگزار می‌شود بستگی دارد.
در بعضی موارد هم نیاز به نصب هیچ نرم‌افزار یا اپلیکیشنی نیست و شرکت‌کنندگان روی کامپیوتر و حتی موبایل هم می‌توانند به‌راحتی وبینار را مشاهده کنند

قیمت برگزاری وبینار کاملاً به برگزارکننده آن بستگی دارد. معمولاً این قیمت به تعداد شرکت‌کنندگان در وبینار و تعداد ساعت برگزاری وبینار و برخی امکانات (مثل وبینار همیشه‌سبز که در ادامه توضیح دادم چیست؟) بستگی دارد.
در کل از اعداد چند ده هزار تومان برای سرویس‌دهندگان ایرانی و چند ده دلار برای سرویس‌دهندگان خارجی این قیمت شروع می‌شود.

یکی از معایب بعضی از بزرگ برترین سرویس‌دهندگان وبینار در جهان این است سایت آن‌ها در ایران در دسترس نیست. یعنی ما برای استفاده از این سرویس‌ها تحریم هستیم!
پس در انتخاب این نکته باید دقت کنید و سرویس‌دهنده‌ای را انتخاب کنید که به ایران سرویس ارائه دهد. چون این مورد هم شما و ه شرکت‌کنندگان را به دردسر خواهد انداخت.
یکی از بهترین سرویس‌دهندگان که فعلاً مشکلی با ارائه سرویس به ایران ندارد و قیمتش هم تقریباً مناسب است، سایت clickmeeting.com است.
از پلن رایگانش می‌توانید شروع کنید و در صورت نیاز به پلن‌های پولی ارتقا دهید. البته قبل از این کار شاید بد نباشد که با بعضی از سرویس‌دهندگان داخلی هم مقایسه کنید و بعد دلاری هزینه کنید.

سرویس‌دهندگان وبینار در ایران خیلی زیاد نیستند اما چند تا از برترین‌ها را به شما معرفی می‌کنم.
اسکای روم، یک سرویس‌دهنده داخلی که می‌توانید کیفیتش را با طرح رایگانی که دارد ارزیابی کنید.
ایسمینار، درواقع صرفاً یک سرویس‌دهنده وبینار نیست و علاوه بر برگزاری وبینار می‌توانید فیلم وبینارتان را برای فروش در آن قرار دهید.
همچنین راهکارهایی برای تبلیغ برای وبینارتان دارد که پس از ثبت یک وبینار با پرداخت هزینه می‌توانید کاری کنید که تعداد بیشتری در وبینار شما شرکت کنند.
ایسمینار از نرم‌افزار ادوبی کانکت برای برگزاری وبینارهای استفاده می‌کند.
ایوند، این سایت نیز تقریباً مشابه ایسمینار است، علاوه بر رویدادهای حضوری امکان برگزاری وبینار را نیز دارید، ایوند برای برگزاری وبینارها از پلتفرم اسکای روم استفاده می‌کند.
وبرنو، این سایت نیز سرویس وبینار ارائه می‌دهد، درواقع امکان برگزاری وبینار روی کلیک میتینگ را برای شما فراهم می‌کند.

بله، قطعاً می‌تواند مفید باشد، شرکت‌های بزرگی مانند دیجی‌کالا برای فروش محصولات و یا معرفی بعضی از نکات مثل کار با سیستم همکاری درفروش خود از وبینار استفاده می‌کنند.
پس وبینار می‌تواند علاوه بر جنبه آموزشی، جنبه معرفی محصول و راهکاری برای فروش محصولات و خدمات شما باشد.

سمینار یا همایش رویدادی است که به‌صورت حضوری برگزار می‌شود اما وبینار به‌صورت آنلاین برگزار می‌شود.
مثلاً مدرس می‌تواند در خانه یا محل کار یا هرجایی آنلاین شود و مطالب را بیان کند و شرکت‌کنندگان هم در هر وضعیتی می‌توانند در وبینار شرکت کنند و از مطالبش استفاده کنند.

در وبینار دیگر شما نیازی به رفت‌وآمد به محل خاصی ندارید، درواقع هم صرفه‌جویی مالی خواهید داشت و هم صرفه‌جویی زمانی.
برگزاری وبینار نسبت به سمینار یا همایش هزینه کمتری برای برگزارکننده دارد.
مثلاً هزینه‌هایی مانند پذیرایی، سالن، تدارکات و پرسنل و … را ندارید.
می‌توانید خودتان به‌تنهایی یا نهایتاً با یکی دو نفر به‌عنوان پشتیبان فنی و مسئول پاسخگویی به سؤالات وبینار را برگزار کنید.
وبینار با توجه به سرویس‌دهنده انتخابی شما می‌تواند نامحدود شرکت‌کننده داشته باشید که عملاً در رویدادهای حضوری کاری سخت و عملاً غیرممکن است.

شاید بزرگ‌ترین عیب وبینار این باشد که شما با شرکت‌کنندگان ارتباط فردبه‌فرد ندارید، بهتر است بگویم ارتباط چشمی ندارید.
مثلاً شاید زمانی که شما مطلب مهمی آموزش می‌دهید شرکت‌کننده اصلاً حواسش نباشد و یا شاید هم بدتر، اصلاً حضور نداشته باشد.
البته راه‌های تعاملی جون چت آنلاین و یا امکان اجازه گرفتن وجود دارد که تا حدی می‌تواند این نقیصه را جبران کنند اما کامل رفع نمی‌شود.
هرچند در دوره‌های حضوری نیز عوامل حواس‌پرتی مانند تلفن همراه، صحبت دو یا چند نفر باهم و … وجود دارد، اما شاید در موارد حضوری بتوان بهتر این موارد را مدیریت کرد.

ایراد دیگر می‌تواند قطعی اینترنت باشد، اگر اینترنت برگزارکننده (مدرس) قطع شود که کل شرکت‌کنندگان دسترسی نخواهند داشت، اگر ارتباط شرکت‌کننده قطع شود نیز همان شرکت‌کننده وبینار یا بخشی از آن را از دست می‌دهد.
البته معمولاً برگزارکنندگان فیلم وبینار را ارائه می‌دهند به‌جز در موارد خاص.
ایراد دیگر نیز عدم پشتیبانی از زبان فارسی در بعضی از پلتفرم‌های وبیناری است.
مثلاً در ایسمینار که از نرم‌افزار ادوبی کانکت استفاده می‌کند شرکت‌کنندگان ناچارند چت‌ها را به‌صورت انگلیسی (فینگلیش) تایپ کنند تا خواناتر شود. البته این ایراد در برخی از سیستم‌ها وجود ندارد.

قطعاً یکی از مهم‌ترین موارد برای یک وبینار خوب محتوای ارائه‌شده است، که پای و اساس کار است.
اگر محتوای خوبی ارائه دهید شاید کاربران به‌سادگی از کنار سایر موارد بگذرند اما کیفیت صدای خوب و قطع نشدن مکرر ارتباط نیز بسیار مهم هستند. پس شما به یک اینترنت پایدار و یک میکروفون خوب برای برگزاری وبینار نیاز خواهید داشت.
درگیری کاربر شرط مهم یک وبینار خوب: یک وبینار خوب نباید کسل‌کننده باشد. باید کاربر را درگیر کند. سؤال بهترین گزینه برای درگیری مخاطب است. پس سؤالاتی با جواب‌های یک‌کلمه‌ای و مثبت و منفی می‌تواند گزینه خوبی باشد تا هر از چند گاهی ببینیم شرکت‌کنندگان حواسشان هست یا خیر!
ظاهر مناسب در وبینار: اگر قرار است ویدیوی خودتان را به کاربر نشان دهید، توصیه می‌کنم ظاهر را جدی بگیرید، یک فرد آراسته می‌تواند اعتماد و اطمینان خاطر بیشتری به مخاطبان بدهد، به‌خصوص اگر خیلی شناخته‌شده نیستید و برخورد اول با شما در این وبینار است.
مدیریت زمان در وبینار یا کلاس آنلاین: برای وقت افراد ارزش قائل شوید و سعی کنید وبینار را رأس ساعت شروع کنید و در زمان مقرر به پایان برسانید.
انتخاب محیطی آرام و مناسب برای برگزاری وبینار: هر صدایی می‌تواند حواس شمارا پرت کند و قطعاً تمرکز مخاطب را نیز به هم میزند، پس انتخاب محلی ساکت و آرام می‌تواند کمک کند تا این حواس‌پرتی‌ها به حداقل برسد.

توصیه من برای مدت‌زمان برگزاری یک وبینار حداکثر 90 دقیقه است، البته می‌توانید علاوه بر این زمان مثلاً 30 دقیقه هم به پرسش و پاسخ اختصاص دهید.
اگر برای آموزش مطالب به زمان بیشتری نیاز دارید مثلاً سه ساعت، می‌توانید آن را به دو بخش 90 دقیقه‌ای تقسیم کنید و مثلاً بین آن 30 دقیقه زمان استراحت قرار دهید. یا یک نوبت را صبح برگزار کنید و یکی را عصر.

شما می‌توانید وبینار‌هایی برای آموزش برگزار کنید که این وبینارها می‌توانند رایگان و یا پولی باشند.
همچنین اگر حیطه کاری شما آموزشی نیست می‌توانید وبینارهایی برای معرفی و یا فروش محصولاتتان برگزار کنید و به معرفی محصولاتتان بپردازید.
نوع دیگری از وبینارهای می‌تواند برند سازی باشد، درواقع شما با برگزاری وبینار برند خود را مطرح می‌کنید.

تقریباً استفاده از وبینار برای هر سایت آموزشی ضروری است، شما در هر زمینه‌ی آموزشی که فعالیت دارید باید وبینار برگزار کنید.
وبینار می‌تواند کلید موفقیت شما در هر کسب‌وکار آموزشی آنلاین باشد. به شما کمک می‌کند ترافیک سایتتان را بالا ببرید.
افراد بیشتری را با برند خود آشنا کنید و محصولات و آموزش‌هایتان را به افراد بیشتری معرفی کنید و درنهایت فروشتان را افزایش دهید و درآمد بیشتری کسب کنید. چه کسی از درآمد بیشتر بدش می‌آید؟

من در بین سایت‌های ایرانی اسکای روم (اگر خودتان مخاطب کافی دارید) و ایسمینار (اگر مخاطب کافی ندارید) را پیشنهاد می‌دهم.
در بین سایت‌های خارجی هم اگر قرار است در ایران وبینار را برگزار کنید کلیک میتینگ (clickmeeting.com) و اگر در خارج از ایران قصد برگزاری وبینار رادارید زوم (zoom.us) را پیشنهاد می‌کنم.

برگزاری وبینار نیاز به دانش فنی پیچیده‌ای ندارد، خیلی راحت شما می‌توانید یک وبینار را ایجاد و برگزار کنید.
اگر مدرس خوبی هستید که تقریباً شبیه تدریس در محیط کلاس است، شاید با امکاناتی حتی بیشتر.
اگر مدرس نیستید، فرض کنید که قرار است مطلبی را به یک دوست صمیمی آموزش دهید، حال این مطلب می‌تواند معرفی یک محصول، آموزش انجام کاری و یا هر چیز دیگری باشد، شروع کنید و قطعاً با تکرار موفق خواهید شد.

بازاریابی برای وبینار، یا وبینار مارکتینگ خود موضوعی پیشرفته است. برای تشویق افراد به ثبت‌نام درباره وبینار یک صفحه با توضیحاتی کنجکاو کننده می‌تواند تأثیرگذار باشد، به‌خصوص اگر وبینار شما رایگان است.
اگر وبینار پولی است نیاز به توجیه بیشتری است و درواقع شما باید جزئیات یک صفحه محصول را در صفحه وبینار خود رعایت کنید.
اگر شما سایتی دارید یا در رسانه‌های اجتماعی فعالیت دارید و کاربرانی یا دنبال کنندگانی دارید می‌توانید از آن‌ها بخواهید در وبینار شما عضو شوند.
اگر ندارید، یک‌راه می‌تواند استفاده از پلن‌های تبلیغاتی باشد که در سایت‌هایی مثل ایسمینار و ایوند ارائه می‌شود. یعنی شما پول پرداخت می‌کنید و وبینار شما به افراد بیشتری نمایش داده می‌شود و احتمالاً اگر صفحه ثبت‌نام وبینار خوب باشند افراد بیشتری تشویق شوند و ثبت‌نام کنند.

وبینار همیشه‌سبز ‌یک تکنیک پیشرفته بازاریابی است که می‌توانید یک وبینار را برای افراد تکرار کنید به شکلی که به نظر برسد وبینار همین حالا در حال برگزاری است.
در سایت‌های خارجی تقریباً کاری مرسوم است، مثلاً شما وارد سایتی می‌شوید.
می‌بینید که نوشته ثبت‌نام برای وبینار، ثبت‌نام می‌کنید.
معمولاً وبینار مثلاً همان روز یا فردا در ساعت خاصی برگزار می‌شود (شاید هم 5 دقیقه بعد) شما در وبینار شرکت می‌کنید و کاملاً محیط یک وبینار است ولی شما در یک محیط از قبل ضبط‌شده قرار دارید؛ حتی محیط چت و زمان‌بندی‌های ارسال نیز می‌تواند از پیش تعیین‌شده باشد.
حتی اگر شما سؤالی بپرسید شاید مسئولی برای پاسخگویی باشد و به سؤالتان پاسخ دهد.
این وبینار می‌تواند باهدف معرفی و فروش یک محصول و یا یک دوره آموزشی برگزار شود، آن‌هم به‌صورت اتوماتیک. جذاب است، درسته؟

1. روش اول، برای برگزاری وبینار همیشه‌سبز، باید دید که آن سرویس‌دهنده وبینار چنین امکانی را به شما می‌دهد یا خیر.
مثلاً سایت zoom.us یا clickmeeting.com چنین امکانی را در نسخه‌های پولی ارائه می‌دهند.
پس اگر می‌خواهید کاری حرفه‌ای ارائه دهید این گزینه‌ها می‌تواند برای شما مفید باشد.
2. روش دوم، استفاده از پلاگین‌های وردپرسی برای برگزاری وبینار همیشه‌سبز است که معمولاً این پلاگین‌ها رایگان نیستند و هزینه‌های چند صددلاری دارند. پلاگین‌های مانند: WebinarPress، WP GoToWebinar، Webinarignition چنین قابلیتی دارند اما نه در نسخه رایگان بلکه در نسخه پولی (پرمیوم)
3. روش سوم، می‌توانید این کار را با سیستم‌های مدیریت یادگیری یا LMS تقریباً انجام دهید (شاید هم با کیفیت بیشتر)، درواقع همین تکنیک را به‌جای وبینار در قالب یک دوره همیشه‌سبز برگزار می‌کنید، شما یک دوره تعریف می‌کنید و می‌توانید مراحل بازاریابی پیشرفته‌تری را اجرا کنید.

اگر مایل بودید در این خصوص بیشتر بدانید، در دوره رایگان ما برای ساخت کلاس آنلاین شرکت کنید. برای شرکت در این دوره اینجا کلیک کنید.

در کل دو نوع ساختار داریم، ویدیوهای زنده مثل وبینار یا پخش زنده
و ویدیوهای ضبط‌شده که به‌صورت زمان‌بندی ارائه می‌شود.
مثل وبینار‌های همیشه‌سبز، دوره‌های آنلاینی که ویدیوهایش از قبل ضبط‌شده است و …
در خیلی از موارد ما هر دو را کلاس آنلاین، وبینار یا وب کلاس می‌گوییم که زیاد درست نیست، اما چون رایج است ما هم در بعضی از دوره‌های سایت کسبُ‌نت از اصلاح کلاس آنلاین استفاده کرده‌ایم.
درواقع تفاوت چندانی ندارند، فقط در وبینار شخص همان لحظه صحبت می‌کند، اما در کلاس‌های آنلاین (وب کلاس) شما ویدیوهایی را از قبل ضبط کرده‌اید و مشخص می‌کنید با چه زمان‌بندی به دست کاربران شما برسند!
مثلاً روزی یک درس را بتواند مشاهده کند یا هفته‌ای یک درس را و …
حال این زمان‌بندی بر اساس لحظه عضویت هر کاربر شروع می‌شود و درس‌ها در زمان مقرر برای هر کاربر باز می‌شود.
شاید کی پیچیده به نظر برسد اما اگر بخواهید چنین دوره‌هایی برگزار کنید زیاد هم سخت نیست و می‌تواند با آموزش‌های ما این کار را به‌راحتی انجام دهید.
ویژگی‌های فوق‌العاده‌ای که این نوع دوره‌ها دارد این است که می‌توانید برای کاربر، آزمون تعریف کنید، دستورالعمل بسازید، درس‌ها را تدریجی ارائه دهید، هر نوع فرمتی در یک درس ارائه دهید، از متن گرفته تا ویدیو و صوت فایل‌هایی مثل پاورپوینت و ورد و …

اگر می‌خواهید دوره آنلاین برگزار کنید، به شما پیشنهاد می‌کنم نگاهی به آموزش‌های سایت ما بیندازید. آموزش‌های (حتی به‌صورت رایگان) ارائه کرده‌ایم که شما می‌توانید به‌راحتی دوره‌های آنلاین برگزار کنید.
نمونه یک دوره آنلاین را می‌توانید اینجا ببینید (دوره راه‌اندازی ساخت کسب‌وکار آنلاین)
اگر قصد دارید دوره‌های آنلاین برگزار کنید، پیشنهاد می‌کنم در دوره زیر به‌صورت رایگان شرکت کنید.
امیدوارم این مطلب برای شما مفید بوده باشد، خوشحال می‌شویم نظر شما (حتی اگر کوتاه و یک‌کلمه‌ای باشد) را بدانیم. پس لطفاً نظرتان را در پایین همین مقاله با ما به اشتراک بگذارید. باعث دلگرمی ما خواهد بود…